Ο χορός σε επαναστατικούς ρυθμούς, Events Series 2021

Date: 

Friday, April 23, 2021, 7:00pm to 8:45pm

Location: 

Διαδικτυακά, Harvard Zoom

Τίτλος:

Ο χορός σε επαναστατικούς ρυθμούς

Ομιλητές/τριες:

  • Βάσω Μπαρμπούση, Ομότιμη Καθηγήτρια του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, για το θέμα: «Το χορεύον σώμα ως έκφραση επαναστατικότητας»
  • Χρήστος Παπακώστας, Επίκουρος Καθηγητής Ελληνικού Παραδοσιακού Χορού στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών & Συντονιστής της Θεματικής Ενότητας «Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Ελλάδα ΙΙ: Οι Νεότεροι Χρόνοι» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, για το θέμα: «Φιλελληνικές χορογραφίες. Ταξιδιωτικές προβολές και αναπαραστάσεις»
  • Ρένα Λουτζάκη, Κοινωνική Ανθρωπολόγος με έμφαση στην Ανθρωπολογία του Χορού, για το θέμα: «Ο χορός του Ζαλόγγου, ένας μύθος με ιδιαίτερη αντοχή»

Συντονιστής:

Ευάγγελος Κατσαρέλης, Μάνατζερ Προγραμμάτων και Εκδηλώσεων του ΚΕΣ

Επιπλέον συμμετοχή:

Στην εκδήλωση θα συμμετάσχει ένα μουσικό σχήμα που θα ερμηνεύσει ζωντανά παραδοσιακά τραγούδια αποτελούμενο από τον Γιάννη Παυλόπουλο (βιολί, τραγούδι), την Κωνσταντίνα Πάτση (σαντούρι, τραγούδι) και τον Ιορδάνη Κουζηνόπουλο (λαούτο).

Γλώσσα:

Ελληνικά

Αιγίδα:

Δήμος Ναυπλιέων

Επίσης, θα γίνει ζωντανή μετάδοση και από το κανάλι του ΚΕΣ στο YouTube.

Πληροφορίες σχετικά με τη Βάσω Μπαρμπούση και την εισήγησή της

Τίτλος εισήγησης:

Το χορεύον σώμα ως έκφραση επαναστατικότητας

Σύνοψη:

Στη νεότερη εποχή, η τέχνη του χορού συνδέθηκε είτε με εθνικές απελευθερωτικές επαναστάσεις είτε με εξεγέρσεις ανθρώπων αδύναμων κοινωνικά. Ο χορός απέβη ο χώρος όπου οι άνθρωποι εξέφραζαν τις πολιτικές και επαναστατικές πεποιθήσεις τους χορεύοντας. Από τον 18o, 19ο, καθώς και σε όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα, έως σήμερα, το χορεύον σώμα παίζει σημαντικό ρόλο στα απελευθερωτικά και κοινωνικά κινήματα και τις εξεγέρσεις, με την έννοια ότι χρησιμοποιήθηκε ως μέσο με το οποίο οι περιθωριοποιημένοι άνθρωποι αντιστάθηκαν στην υποδούλωση, την κοινωνική αδικία και την καταπίεση.

Σύντομο βιογραφικό σημείωμα:

Η Βάσω Μπαρμπούση, ομότιμη καθηγήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, είναι απόφοιτος της σχολής χορού της Ραλλούς Μάνου και του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές της στη Νέα Υόρκη στη σχολή της Martha Graham και του Erick Hawkins. Σπούδασε χορογραφία και αυτοσχεδιασμό με τον Robert Ellis Dunn στο Teacher’s College του Columbia University, από όπου πήρε Master of Arts. Διδακτορικό δίπλωμα πήρε από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Είναι συγγραφέας δύο βιβλίων και πολλών άρθρων.

Πληροφορίες σχετικά με τον Χρήστο Παπακώστα και την εισήγησή του

Τίτλος εισήγησης:

Φιλελληνικές χορογραφίες. Ταξιδιωτικές προβολές και αναπαραστάσεις

Σύνοψη:

Η παρέμβαση θα επιχειρήσει να συζητήσει πτυχές της σχέσης των κειμένων των περιηγητών του ελλαδικού χώρου με τον ελληνικό παραδοσιακό χορό με έμφαση στον 18ο αιώνα. Ειδικότερα, θα αναδειχθούν οι στάσεις και οι αντιλήψεις για τον ελληνικό παραδοσιακό χορό και οι συνακόλουθες κειμενικές αναπαραστάσεις του στα κείμενα των περιηγητών. Επιπρόσθετα, η παρουσίαση θα ασχοληθεί με το καίριο ζήτημα της χρήσης αυτών των κειμένων στο πλαίσιο της συγκρότησης των σπουδών του χορού στην Ελλάδα.

Σύντομο βιογραφικό σημείωμα:

Ο Χρήστος Παπακώστας είναι επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Συντονιστής της Θεματικής Ενότητας «Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Ελλάδα ΙΙ: Οι Νεότεροι Χρόνοι» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Πραγματοποίησε προπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (Κομοτηνής) με ειδικότητα στον ελληνικό παραδοσιακό χορό. Είναι διδάκτορας του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Πληροφορίες σχετικά με τη Ρένα Λουτζάκη και την εισήγησή της

Τίτλος εισήγησης:

Ο χορός του Ζαλόγγου, ένας μύθος με ιδιαίτερη αντοχή

Σύνοψη:

Ο Χορός του Ζαλόγγου αποτελεί μια περίπτωση επινόησης ενός μύθου. Κανένα άλλο ιστορικό γεγονός της προεπαναστατικής περιόδου δεν συγκέντρωσε το ενδιαφέρον της βιβλιογραφικής παραγωγής όσο η πτώση των γυναικών του Σουλίου στο Ζάλογγο και ο χορός που συνδέεται με την πτώση των γυναικών στον γκρεμό. Ο χορός του Ζαλόγγου όχι μόνο δεν έμελλε να αμφισβητηθεί, αλλά, αντιθέτως, μέσα σε λίγα χρόνια θα γνώριζε εντυπωσιακή διάχυση. Ποια νοήματα να διακινούν, άραγε, οι σημερινές αναφορές στο Ζάλογγο; Οι μεταφορικές χρήσεις του στον πολιτικό, κοινωνικό και δημοσιογραφικό λόγο είναι, προφανώς, αμέτρητες. Ταυτόχρονα, παρατηρείται μια κάποια αναζωπύρωση του σχετικού ενδιαφέροντος στον «εθνικοπατριωτικό» χώρο, ενώ εσχάτως εμφανίζονται και νέα «Ζάλογγα» διαφορετικών εθνοτικών, τοπικών και λοιπών παραδόσεων.

Σύντομο βιογραφικό σημείωμα:

Η Ρένα Λουτζάκη είναι κοινωνική ανθρωπολόγος με ειδικότητα στον χορό. Σπούδασε κινησιογραφία (σύστημα Laban) στο Folkwang Hochschule für Musik Theater Tanz-Essen στη Γερμανία και στη συνέχεια με υποτροφία του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος έκανε σπουδές στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Εθνομουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο Queen’s του Belfast στην Ιρλανδία, του οποίου αναγορεύθηκε διδάκτωρ το 1989. Από το 1974 μέχρι το 1996 συνεργάστηκε ως ερευνήτρια με το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα στο Ναύπλιο. Από το 1996 μέχρι το 2013, δίδαξε Ανθρωπολογία του Χορού αρχικά στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και στη συνέχεια στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το ερευνητικό της ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην πολιτική διάσταση του χορού, αλλά και σε θέματα όπως: συστήματα κίνησης, σχέσεις κοινωνίας και χορού, φύλο, πολιτιστικοί σύλλογοι.