Σύγχρονη δραματουργία: Το Θέατρο στα Μούτρα και η περίπτωση της Sarah Kane

  • Πλήρης τίτλος: Σύγχρονη δραματουργία: το Θέατρο στα Μούτρα και η περίπτωση της Sarah Kane
  • Ημερομηνίες: 16-17 Δεκεμβρίου 2023, 11 πμ-3 μμ
  • Τοποθεσία: ΚΕΣ, Ναύπλιο
  • Διοργάνωση: ΚΕΣ
  • Ανοικτό σε: Όλους/ες (μέχρι 18 θέσεις)
  • Περίοδος αιτήσεων: 6-26 Νοεμβρίου 2023
  • Ακαδημαϊκός συντονισμός:  Χριστίνα Χατζηβασιλείου (Σκηνοθέτρια, Επίκουρη Καθηγήτρια Σκηνοθεσίας/Υποκριτικής Τμ. Θεάτρου ΑΠΘ, Επιστημονική συνεργάτιδα και μέλος της Διεπιστημονικής Συμβουλευτικής Επιτροπής του ΚΕΣ με αντικείμενο Θεατρικές Σπουδές)
  • Συντονισμός δραστηριότητας: Ματίνα Γκόγκα (ΚΕΣ)

Σχετικά με το εργαστήριο

Περιγραφή

Το ΚΕΣ, στο πλαίσιο της ετήσιας σειράς εργαστηρίων του που στοχεύουν στην υποστήριξη των Ελληνικών Σπουδών και του ευρύτερου πεδίου των Ανθρωπιστικών Επιστημών και στην προσφορά διαγενεακών, διεπιστημονικών ευκαιριών δια βίου μάθησης για το ευρύ κοινό, ανακοινώνει το εργαστήριο με θέμα: Σύγχρονη δραματουργία: το Θέατρο στα Μούτρα και η περίπτωση της Sarah Kane».

Σε αυτό το εργαστήριο η συντονίστρια και οι συμμετέχοντες/ουσες θα έχουν την ευκαιρία να εμβαθύνουν στη σύγχρονη δραματουργία και να συζητήσουν τις προεκτάσεις που έλαβαν τα μεγάλα πολιτικοκοινωνικά γεγονότα της δεκαετίας του 1990 και πως άφησαν το χνάρι τους στη συγγραφική πορεία μιας γενιάς.

Με καταβολές από τον άλυτο κύκλο βίας της αρχαίας τραγωδίας, το θέατρο της Σκληρότητας του Αρτώ, το θέατρο της Καταστροφής του Μπάρκερ, αλλά και την λογοτεχνική γενιά των μπιτ (beat generation), το θέατρο στα μούτρα, αυθάδες και αθυρόστομο, θα γεννηθεί μέσα στη δεκαετία του ’90 και θα αποτυπώσει με τρόπο ωμό και σοκαριστικό τις ρηξικέλευθες κοινωνικοπολιτικές αλλαγές που αλλάζουν άρδην τις μέχρι τότε βεβαιότητες για τον κόσμο όπως τον γνωρίζαμε.

Η λέξη οργή σαν ένα αόρατο νήμα δεμένο αρχικά στα Οργισμένα Νιάτα (Look Back in Anger) του Τζον Όσμπορν (John Osborn), τυλίγεται γύρω από την δραματουργική ιστορία της Μ. Βρετανίας από το 1956 και φτάνει ως τα τέλη του ’90 στο Έλεος (Blasted, 1995) της Σάρα Κέην, που, ακούσια, θα γίνει το σήμα κατατεθέν του θεάτρου στα μούτρα, απασχολώντας από τότε την κριτικογραφία. Μαζί της μια γενιά νεότατων συγγραφέων που ενηλικιώθηκαν με φόντο την διακυβέρνηση της Μ. Θάτσερ (1979-1990) και την «μεταβόλισαν» ως αισθητική του σοκ (shock aesthetics).

Η Κέην -μόλις στα 24 της χρόνια- με το πρώτο της αυτό-αιρετικό και σοκαριστικό για την βιαιότητα και την ωμότητα των σκηνών του έργο, που έχει ως αόρατο δραματουργικό φόντο τον πόλεμο στη Βοσνία θα ανατινάξει τον εφησυχασμό του βρετανικού κοινού, πυροδοτώντας την δημόσια κατακραυγή.

Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά της γραφής της που προκαλούν αυτήν την κατακραυγή; Ποια είναι τα δραματουργικά μοτίβα που διαρρηγνύουν τις έως τότε φόρμες; Το θέατρο στα μούτρα θα συσπειρώσει μια νέα ανθρωπογεωγραφία μη τόπων ως συμπτώματα της υπερνεωτερικότητας, ανοίγοντας ένα νέο δυστοπικό κεφάλαιο στην ιστορία του θεάτρου.

Αφίσα του εργαστηρίου για τη σύγχρονη δραματουργία με πληροφορίες σχετικά με τη διεξαγωγή του και μια φωτογραφία της συντονίστριας. Στο φόντο πράσινα σχέδια ακουαρέλας.

Θεματικοί άξονες & δομή του εργαστηρίου

Η προσέγγιση του θέματος θα δομηθεί πάνω στους ακόλουθους θεματικούς άξονες:

Πρώτη μέρα

Την πρώτη μέρα το εργαστήριο θα κινηθεί στους εξής άξονες:

  • Ανασκόπηση
    • Σύντομη αναφορά στην κοινωνικοπολιτική ιστορία της δεκαετίας του ’90
    • Η επίδραση της λογοκρισίας και η διακυβέρνηση της Μάργκαρετ Θάτσερ στη Μ. Βρετανία ως παράγοντες διαμόρφωσης του in- yer -face theatre.
    • Η οργή ως λέξη κλειδί και τα έργα - σταθμοί
  • To θέατρο στα μούτρα
    • Τι είναι το θέατρο στα μούτρα;
    • Ετυμολογία και απόπειρες ορισμού
    • Επιρροές από την αρχαία τραγωδία
    • Κοινωνικοπολιτικοί μετασχηματισμοί και επιπτώσεις
    • Ετυμολογία και απόπειρες ορισμού
    • Συμπτώματα της υπερνεωτερικότητας στη δραματουργία: τόποι και μη τόποι

Δεύτερη μέρα

  • Το θέατρο στα μούτρα: η περίπτωση της Σάρα Κέην (Sarah Kane):
  • Εργοβιογραφία
  • Επιρροές
  • Κριτικογραφία
  • Blasted (Έλεος): Εκτενής ανάλυση του έργου μέσα από εργαλεία της σύγχρονης ανθρωπολογίας και σύζευξη με τα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα.
  • Ανάγνωση/παρουσίαση σκηνών σε ομάδες:
    • Θα ακολουθήσει διανομή σκηνών του έργου σε μικρές ομάδες που θα κληθούν να κάνουν μια σύντομη πρόβα σε χρόνο που θα τους δοθεί και να διαβάσουν/παρουσιάσουν τις σκηνές δημόσια μπροστά στις υπόλοιπες ομάδες του εργαστηρίου ώστε να καταστεί σαφές πόσο πιο ηχηρός γίνεται ο λόγος αυτού του είδους θεάτρου όταν παράγεται δημόσια, και τι συναισθήματα προκαλεί. Μας χτυπάει όντως σαν μια γροθιά στα μούτρα;

Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου, η συντονίστρια θα παρουσιάσει τις παραπάνω θεματικές και οι συμμετέχοντες/ουσες θα λαμβάνουν μέρος ενεργά στον διάλογο, θα συνεργαστούν σε ομάδες, και θα κληθούν ύστερα από μια σύντομης διάρκειας πρόβα, να αναγνώσουν/παρουσιάσουν σκηνές του έργου στους υπόλοιπους συμμετέχοντες. Επιπλέον, μία εβδομάδα πριν τη διεξαγωγή του εργαστηρίου, όλα τα άτομα που θα συμμετάσχουν θα λάβουν ψηφιακά το θεατρικό έργο Έλεος, το οποίο συστήνεται να έχουν διαβάσει εκ των προτέρων, προκειμένου να μπορέσουν να έχουν ενεργητικότερο ρόλο στη συζήτηση και να αποκομίσουν τα μεγαλύτερα οφέλη από το εργαστήριο.

Στόχοι

Oι συμμετέχοντες/ουσες στο εργαστήριο αναμένεται να:

  • Εξοικειωθούν με την ιστορία και το περιεχόμενο της σύγχρονης δραματουργίας.
  • Αναγνωρίσουν τα νέα δραματουργικά μοτίβα που χρησιμοποιούνται στη θεατρική γραφή.
  • Καλλιεργήσουν την εμβάθυνση στην πρόσληψη μιας παράστασης ως θεατές.
  • Αναζητήσουν τα βαθύτερα πολιτικά ερωτήματα που προκύπτουν μέσα από την σκηνική δράση.
  • Διερευνήσουν τη σύζευξη μεταξύ δραματουργίας και κοινωνικοπολιτικών συνθηκών.

Αιτήσεις και συμμετοχή

Η συμμετοχή στο εργαστήριο είναι δωρεάν, και δεν απαιτούνται προηγούμενες γνώσεις γύρω από τα αντικείμενα που θα συζητηθούν.

Η επιλογή των δεκαοκτώ (18) συμμετεχόντων/ουσών θα γίνει από την Ακαδημαϊκή Συντονίστρια του εργαστηρίου. με βάση την αίτησή τους, και το σύντομο βιογραφικό σημείωμα που θα υποβάλουν. Στη διαδικασία επιλογής θα συνυπολογιστεί και η συμμετοχή για πρώτη φορά σε εργαστήριο του ΚΕΣ. Οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες θα πρέπει να είναι διαθέσιμοι/διαθέσιμες να συμμετάσχουν ενεργά σε μικρές ομάδες και να ανταποκριθούν στην ανάγνωση/παρουσίαση σκηνών.

Το ΚΕΣ θα χορηγήσει στους/στις συμμετέχοντες/συμμετέχουσες που θα παρακολουθήσουν όλες τις ενότητες ευχαριστήρια επιστολή που θα πιστοποιεί τη συμμετοχή τους στο εργαστήριο.

Όλοι/ες οι αιτούντες/ούσες θα ειδοποιηθούν από το ΚΕΣ μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου 2023 με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για την εξέλιξη της αίτησής τους. Επιπλέον, δέκα ημέρες πριν τη διεξαγωγή του εργαστηρίου, όλα τα άτομα που θα συμμετάσχουν θα λάβουν το σχετικό υλικό.

Οι συμμετέχοντες/ουσες χρειάζεται να επιβεβαιώσουν τη συμμετοχή τους με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και θα ενημερωθούν από το ΚΕΣ για τη συμμετοχή τους και σχετικές φόρμες που θα χρειαστεί να υποβάλλουν. Για διευκρινίσεις σχετικά με το εργαστήριο και τη διαδικασία των αιτήσεων μπορείτε να απευθύνεστε καθημερινά (10:00 πμ–5:00 μμ) στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, στο τηλέφωνο 27520 47040.